-
1 memory and display cathode-ray tube
Универсальный англо-русский словарь > memory and display cathode-ray tube
-
2 display
1) визуальное воспроизведение, визуальное представление; отображение ( информации); индикация || воспроизводить; отображать2) изображение || изображать3) воспроизводящее устройство; видеотерминал; устройство отображения ( информации), дисплей; индикатор, индикаторное устройство; транспарант; табло4) показ, демонстрация || выставлять, показывать5) витрина; рекламная стойка6) выделение особым шрифтом || выделять особым шрифтом7) полигр. акцидентная продукция•control and display — 1. управление и индикация 2. пульт управления и индикации;to manipulate displays in real-time — манипулировать изображением в реальном (масштабе) времени-
active display
-
addressable display
-
airborne display
-
all-digital display
-
alphanumeric display
-
alphameric display
-
animated display
-
axis position display
-
beam-addressed display
-
bimodal display
-
bit-mapped display
-
bit-map display
-
black-and-white display
-
boxed display
-
call display
-
calligraphic display
-
cathode-luminescent display
-
cathode-ray tube display
-
channel display
-
character display
-
cockpit display
-
color display
-
command and control display
-
compensatory tracking display
-
composite display
-
computed display
-
computer display
-
control code display
-
CRT display
-
dark trance display
-
data display
-
deflection-modulated display
-
density altitude display
-
dial display
-
digital data display
-
digital display
-
direct display
-
direct driven display
-
directed-beam display
-
Doppler-range display
-
dot/bar display
-
dot-matrix display
-
dynamic display
-
electrochromic display
-
electroluminescent display
-
electronic display
-
electronic typewriter display
-
electrooptic display
-
electrophoretic image display
-
electrophoretic display
-
eye display
-
faceplate display
-
fault display
-
ferroelectric ceramic display
-
ferroelectric display
-
flat panel display
-
flicker-free display
-
flight information display
-
flight progress display
-
fluorescent display
-
full page display
-
gas discharge display
-
gas panel display
-
gas plasma display
-
graphical display
-
graphic display
-
great display
-
group display
-
half-page display
-
hard copy display
-
head-up projection display
-
head-up display
-
helmet-mounted display
-
helmet display
-
high-density display
-
holographic display
-
horizontal scroll display
-
image display
-
incremental display
-
index display
-
in-line display
-
in-picture display
-
integrated display
-
intelligent display
-
intensity-modulated display
-
interactive display
-
keyboard display
-
kinesthetic-tactual display
-
lamp display
-
landscape display
-
laser-beam display
-
laser display
-
legible display
-
light display
-
light valve display
-
light-emitting diode display
-
linearly deformed display
-
line-drawing display
-
liquid-crystal display
-
magnetic particles display
-
makeup display
-
matrix display
-
matrix-addressed display
-
mechanically refrigerated display
-
memory-mapped display
-
message display
-
meter display
-
mirror display
-
mixed display
-
monitor display
-
monochrome display
-
multicolor display
-
multipage display
-
navigation display
-
n-bit display
-
n-character display
-
nonflickering display
-
numeric display
-
on-screen display
-
oscilloscope display
-
overlay display
-
panel display
-
panoramic display
-
passive display
-
pictorial display
-
piezoelectric display
-
pip-matching display
-
plasma-discharge display
-
plasma display
-
plotting projection display
-
portrait display
-
process status display
-
projected display
-
projection display
-
radar display
-
radially deformed display
-
random-point display
-
random display
-
range-altitude display
-
range-azimuth display
-
range-height display
-
raster display
-
raster scan display
-
rectangular coordinate display
-
reflective-mode display
-
reflective display
-
refrigerated display
-
remote display
-
remote viewing display
-
scan-converted radar display
-
scanned display
-
scroll display
-
sector display
-
segment display
-
self-contained refrigerated display
-
self-cycling display
-
self-shift plasma display
-
side destination display
-
signal display
-
specular display
-
state display
-
stereo display
-
storage display
-
superimposed panoramic radar display
-
tabular display
-
television display
-
textual display
-
text display
-
thin window display
-
three-dimensional display
-
three-dimension display
-
time-height display
-
touch-sensitive display
-
touch display
-
two-dimensional display
-
two-dimension display
-
undeformed display
-
vacuum fluorescent display
-
variable-area display
-
variable-density display
-
vector display
-
velocity-azimuth display
-
vertical scroll display
-
video display
-
visible display
-
visual display
-
wall-board display
-
wall display
-
wiggle-line display
-
wiggle display
-
windshield display
-
X-Y matrix display -
3 display
1) дисплей || выводить (напр. изображение) на экран дисплея2) устройство отображения; устройство индикации, индикатор; (электронное) табло; (индикаторная) панель; дисплейная панель3) отображение; индикация || отображать; использовать индикатор4) вчт выделение || выделять (напр. особым шрифтом)5) вчт вектор указателей на блоки данных о переменных (в-области действия идентификатора) и о связях, проф. вектор указателей на записи активации•- absorptive display
- absorptive-mode display
- active matrix liquid-crystal display
- active-screen laser display
- air traffic control display
- alarm display
- alarm control display
- alignment display
- alphameric -display
- alphanumeric -display - B-display
- back-light liquid-crystal display
- bar-graph display
- beam-addressed display
- bit-map display
- bit-mapped display
- black-and-white display
- branching displays
- C-display
- call display
- cathode-ray tube display
- character display
- character-mapped display - color display
- complex display
- control message display
- CRT display
- D-display
- 3-D display
- deflected-beam display
- dial display
- digital display
- digital information display
- direct display
- direct-current electroluminescent display
- direct-view laser display
- Doppler-range display
- dot-matrix display
- dynamic-scattering liquid-crystal display
- E-display
- EL display
- electrochromic display
- electroluminescence display
- electroluminescent crossed-grid panel display
- electron-beam-addressed liquid-crystal display
- electronic display
- electronic watch display
- electrooptic display
- electrophoretic display
- electrostatic display
- electro-thermo-optic display
- expanded center display
- expanded center PPI display
- F-display - field-emission display
- film-based projection display
- film-compensated super twisted nematic display
- flat-panel display
- flat-panel TV display
- flexible display
- flexible organic light-emitting diode display
- flicker-free display
- fluorescence-activated display
- FOLED display
- formatted display
- front-projection display
- F-STN display
- full-page display
- full-size TV display
- G-display
- gas-discharge display
- gas-plasma display
- glow-discharge display
- graphic display
- gray-tone display
- group display
- H-display
- half-page display
- hand-drawn display
- head-mounted display
- high-aspect ratio display - histogram display
- holographic display - incremental display
- increment-mode display
- individual display
- individual character display
- information display
- in-plane switching display
- intensity-modulated CRT display
- interactive display
- interdigital twisted-nematic display
- IPS display
- J-display
- K-display
- L-display
- lamp display
- landscape display
- laser display
- laser-beam display
- laser television display
- LCD display
- LCoS display
- LED display
- light display
- light-emitting diode display
- light-valve display
- liquid-crystal display
- liquid-crystal-on-silicon display
- liquid-vapor display
- M-display
- N-display
- magnetooptic display
- magnitude display
- matrix display
- matrix-addressed display
- matrix-controlled display
- matrix panel display
- megapel display
- megapixel display
- memory CRT display
- meter display
- micro B-display
- micromirror display
- mirror display
- monochrome display
- monolithic semiconductor display
- monostable display
- moving-vane display
- multibar display
- multicolor display
- multidial display
- multi-domain vertical alignment display
- multiscreen display
- MVA display
- nonstorage display
- numeric display
- off-center display
- off-center PPI display
- OLED display - open-center PPI display
- optoelectronic display
- organic light-emitting diode display
- oscilloscope display
- P-display
- panel display
- panoramic display
- passive-matrix liquid-crystal display
- personal display
- photochromic display
- pictorial display
- pip-matching display
- plan-position indicator display
- plasma display
- polychrome display
- polymer display
- portrait display
- PPI display
- primary display
- projection display
- pseudo-three-dimensional display
- R-display
- radar display
- radarscope display
- random-point display
- range-amplitude display
- range-azimuth display
- range-bearing display
- range-height display
- range-height indicator display
- raster display
- real-time display
- rear-projection display
- rectangular radar display
- redox display
- reduction-oxidation display
- reflective liquid-crystal display
- reflective display
- reflective-mode display
- remote display
- scanned display
- sector display
- segment display
- selective-access display
- sequential-access display
- seven-color display
- side-light liquid-crystal display
- single-screen display
- situation -display
- SOLED display
- solid-state panel display
- specular display
- stacked organic light-emitting diode display
- status display-
- step-mode display
- stereo display
- STN display
- storage-tube display
- super twisted nematic display
- target-tracking display
- teletype display
- television display
- TFT display
- thermally addressed liquid-crystal display
- thin-film transistor display
- thin-window display
- three-dimensional display
- TN display
- TOLED display
- touch display - transparent organic light-emitting diode display
- TTY display
- TV display
- twisted nematic display - video display
- virtual-image display - visual display
- wallboard display
- wall-map display
- windshield display
- X-Y matrix display -
4 display
1) дисплей || выводить (напр. изображение) на экран дисплея2) устройство отображения; устройство индикации, индикатор; (электронное) табло; (индикаторная) панель; дисплейная панель3) отображение; индикация || отображать; использовать индикатор4) вчт. выделение || выделять (напр. особым шрифтом)5) вчт. вектор указателей на блоки данных о переменных (в области действия идентификатора) и о связях, проф. вектор указателей на записи активации•- absorptive display
- absorptive-mode display
- active matrix liquid-crystal display
- active-screen laser display
- A-display
- air traffic control display
- alarm control display
- alarm display
- alignment display
- alphameric-display
- alphanumeric-display
- antiferroelectric liquid crystal display
- azel display
- back-light liquid-crystal display
- bar-graph display
- B-display
- beam-addressed display
- bit-map display
- bit-mapped display
- black-and-white display
- branching displays
- call display
- cathode-ray tube display
- C-display
- character display
- character-mapped display
- cockpit traffic situation display
- coincidence-voltage display
- color display
- complex display
- control-message display
- CRT display
- D-display
- deflected-beam display
- dial display
- digital display
- digital information display
- direct display
- direct-current electroluminescent display
- direct-view laser display
- Doppler-range display
- dot-matrix display
- dynamic-scattering liquid-crystal display
- E-display
- EL display
- electrochromic display
- electroluminescence display
- electroluminescent crossed-grid panel display
- electron-beam-addressed liquid-crystal display
- electronic display
- electronic watch display
- electrooptic display
- electrophoretic display
- electrostatic display
- electro-thermo-optic display
- expanded center display
- expanded center PPI display
- F-display
- ferroelectric liquid crystal display
- fiber-optics display
- field-emission display
- film-based projection display
- film-compensated super twisted nematic display
- flat-panel display
- flat-panel TV display
- flexible display
- flexible organic light-emitting diode display
- flicker-free display
- fluorescence-activated display
- FOLED display
- formatted display
- front-projection display
- F-STN display
- full-page display
- full-size TV display
- gas-discharge display
- gas-plasma display
- G-display
- glow-discharge display
- graphic display
- gray-tone display
- group display
- half-page display
- hand-drawn display
- H-display
- head-mounted display
- high-aspect ratio display
- high-gain emission display
- high-powered display
- histogram display
- holographic display
- hybrid field-emission display
- I-display
- incremental display
- increment-mode display
- individual character display
- individual display
- information display
- in-plane switching display
- intensity-modulated CRT display
- interactive display
- interdigital twisted-nematic display
- IPS display
- J-display
- K-display
- lamp display
- landscape display
- laser display
- laser television display
- laser-beam display
- LCD display
- LCoS display
- L-display
- LED display
- light display
- light-emitting diode display
- light-valve display
- liquid-crystal display
- liquid-crystal-on-silicon display
- liquid-vapor display
- magnetooptic display
- magnitude display
- matrix display
- matrix panel display
- matrix-addressed display
- matrix-controlled display
- M-display
- megapel display
- megapixel display
- memory CRT display
- meter display
- micro B-display
- micromirror display
- mirror display
- monochrome display
- monolithic semiconductor display
- monostable display
- moving-vane display
- multibar display
- multicolor display
- multidial display
- multi-domain vertical alignment display
- multiscreen display
- MVA display
- N-display
- nonstorage display
- numeric display
- off-center display
- off-center PPI display
- OLED display
- on-screen display
- open-center display
- open-center PPI display
- optoelectronic display
- organic light-emitting diode display
- oscilloscope display
- panel display
- panoramic display
- passive-matrix liquid-crystal display
- P-display
- personal display
- photochromic display
- pictorial display
- pip-matching display
- plan-position indicator display
- plasma display
- polychrome display
- polymer display
- portrait display
- PPI display
- primary display
- projection display
- pseudo-three-dimensional display
- radar display
- radarscope display
- random-point display
- range-amplitude display
- range-azimuth display
- range-bearing display
- range-height display
- range-height indicator display
- raster display
- R-display
- real-time display
- rear-projection display
- rectangular radar display
- redox display
- reduction-oxidation display
- reflective display
- reflective liquid-crystal display
- reflective-mode display
- remote display
- scanned display
- sector display
- segment display
- selective-access display
- sequential-access display
- seven-color display
- side-light liquid-crystal display
- single-screen display
- situation-display
- SOLED display
- solid-state panel display
- specular display
- stacked organic light-emitting diode display
- status display
- step-mode display
- stereo display
- STN display
- storage-tube display
- super twisted nematic display
- target-tracking display
- teletype display
- television display
- TFT display
- thermally addressed liquid-crystal display
- thin-film transistor display
- thin-window display
- three-dimensional display
- TN display
- TOLED display
- touch display
- touch information display
- touch-sensitive display
- transparent organic light-emitting diode display
- TTY display
- TV display
- twisted nematic display
- vacuum fluorescent display
- velocity-azimuth display
- video display
- virtual retina display
- virtual-image display
- visible laser display
- visual display
- wallboard display
- wall-map display
- windshield display
- X-Y matrix displayThe New English-Russian Dictionary of Radio-electronics > display
-
5 tube
2) патрубок4) туннель5) англ. метро(политен)6) резин. камера ( шины или рукава)7) резин. шприцевать трубчатую заготовку9) футляр, гильза ( сухого элемента)10) эл. вентиль14) электронно-лучевой прибор, ЭЛП15) электронно-лучевая трубка, ЭЛТ17) лупа (напр. визирная)18) губа, тюбик•-
acorn tube
-
afterglow tube
-
air tube
-
airspeed tube
-
aligned-grid tube
-
all-metal tube
-
all-rubber tube
-
amplification tube
-
annular tubes
-
attenuator tube
-
augmentor tube
-
backward-wave tube
-
ballast tube
-
bantam tube
-
Barkhausen-Kurz tube
-
Barkhausen tube
-
barometer tube
-
bead tube
-
beam tube
-
beam-deflection selector tube
-
beam-indexing tube
-
beam-power tube
-
beam-storage tube
-
beam-switching tube
-
bipotential cathode-ray tube
-
bipotential tube
-
black-and-white picture tube
-
blast tube
-
blind-end tube
-
blocking tube
-
boiling tube
-
bottom-guide tube
-
Bourdon tube
-
branch tube
-
Braun tube
-
bridge wall tubes
-
bubble tube
-
butt-ended tube
-
calandria tube
-
calming tube
-
camera tube
-
casing tube
-
casting tube
-
cathode-ray memory tube
-
cathode-ray tube
-
cell-type tube
-
center air tube
-
charge-storage tube
-
choke tube
-
Christophorsen tube
-
chromatron tube
-
cigarette tube
-
clad tube
-
clean tube
-
cloth-inserted tube
-
coiled tubes
-
cold-cathode tube
-
collapsible tube
-
color cathode-ray tube
-
color picture tube
-
concentric draft tube
-
contactor tube
-
contact tube
-
continuous tube
-
convergent short tube
-
convergent tube
-
converging tube
-
convoluted tube
-
corona-discharge tube
-
corona tube
-
counter tube
-
cracking tube
-
crossed-field tube
-
crossover tube
-
cutting oxygen tube
-
damper tube
-
dark-trace tube
-
decade counter tube
-
delta gun shadow mask tube
-
density-modulated tube
-
detonator tube
-
dipper tube
-
direct viewing tube
-
direct view tube
-
directional-beam X-ray tube
-
direct-viewing storage tube
-
direct-view storage tube
-
discharge tube
-
display storage tube
-
display tube
-
dissector tube
-
distillation tube
-
diverging tube
-
double-gun cathode-ray tube
-
double-walled tube
-
draft tube
-
drainage tube
-
drain tube
-
drawdown tube
-
dredging tube
-
drying tube
-
elbow-type draft tube
-
elbow draft tube
-
electrical-signal storage tube
-
electric-signal storage tube
-
electrode cooling tube
-
electrometer tube
-
electron-beam tube
-
electronic tube
-
electron-multiplier tube
-
electrostatic memory tube
-
emulsion tube
-
end-window counter tube
-
erect image focusing tube
-
evaporating tube
-
exhaust tube
-
extension tube
-
externally quenched counter tube
-
fabric tube
-
Faraday tube
-
fast-screen cathode-rat tube
-
feeder tube
-
fence tube
-
filler tube
-
fire tube
-
flame tube
-
flange tube
-
flared-type draft tube
-
flash tube
-
flat tube
-
flat-ended tube
-
flat-faced tube
-
flat-screen tube
-
flexible metal tube
-
flow tube
-
fluorescent tube
-
fluted tube
-
flux-feed tube
-
flux tube
-
flying spot scanning tube
-
focusing tube
-
fractional distillating tube
-
fuel tube
-
fuel-element charging tube
-
fuel-element discharge tube
-
fuel-element transfer tube
-
fuel-port tube
-
furnace tube
-
fuse tube
-
gas-discharge tube
-
gas-filled counter tube
-
gas-flow counter tube
-
Geiger-Muller counter tube
-
Geiger counter tube
-
glow tube
-
glow-discharge tube
-
grid-glow tube
-
grilled tube
-
grout tube
-
guide tube
-
halogen tube
-
heavy-end tube
-
heavy-fin tube
-
heavy-walled tube
-
helical welded tube
-
high-vacuum tube
-
high-velocity camera tube
-
hot-cathode tube
-
image camera tube
-
image pickup tube
-
image tube
-
image-converter tube
-
image-dissector tube
-
image-intensifier tube
-
impact tube
-
indicator tube
-
inductance tube
-
inflatable rubber tube
-
injection tube
-
inlet tube
-
in-line gun color picture tube
-
in-line color picture tube
-
in-line picture tube
-
inner tube
-
insulating tube
-
internally pressurized tube
-
ionization-gage tube
-
isosceles triangular tube
-
lance tube
-
Lawrence tube
-
lens tube
-
level tube
-
lift tube
-
line-focus tube
-
local-oscillator tube
-
longitudinal welded tube
-
low-fin tube
-
low-velocity camera tube
-
L-shape tube
-
luminescent tube
-
luminescent-screen tube
-
luminous discharge tube
-
magnetic-focusing tube
-
Maxwell tube
-
mechanically controlled tube
-
memory cathode-ray tube
-
memory tube
-
mercury pool tube
-
mercury-arc tube
-
miniature tube
-
mixer tube
-
mixing tube
-
Mojonnier tube
-
mold tube
-
Moody spreading draft tube
-
Moody draft tube
-
M-type tube
-
multielectrode tube
-
multigun cathode-ray tube
-
multigun tube
-
multiple tube
-
multiplier tube
-
multistage X-ray tube
-
neon tube
-
night-sight tube
-
nitrometer tube
-
Nixie tube
-
nonuniformly heated tube
-
oscillating tube
-
oscillograph tube
-
O-type tube
-
outlet tube
-
panoramic X-ray tube
-
parent tube
-
pastes tube
-
penetration tube
-
phase-shifter tube
-
photoelectric tube
-
photoflash tube
-
photomultiplier tube
-
photosensitive tube
-
pickup tube
-
picture tube
-
PIL type tube
-
PIL tube
-
Pitot tube
-
plumbicon tube
-
poison tube
-
polyallomer tube
-
polycarbonate tube
-
pool-cathode tube
-
pool tube
-
power tube
-
precision in-line tube
-
preheating oxygen tube
-
pressure tube
-
process tube
-
projection tube
-
proportional counter tube
-
protector tube
-
proximity-focused image tube
-
puncture-sealing tube
-
pyrometer tube
-
radiant section tubes
-
radiant tubes
-
radiation counter tube
-
radio tube
-
reactance tube
-
recording cathode-ray tube
-
recording tube
-
regulating tube
-
reserve tube
-
return tube
-
revolving tube
-
riffled tube
-
rigid tube
-
road-draft tube
-
roof radiant tubes
-
rotating-anode X-ray tube
-
rough tube
-
rubber tube
-
rudder tube
-
run resist tube
-
safety inner tube
-
sampling tube
-
scaffold tube
-
screen tubes
-
scupper tube
-
seamless drawn tube
-
seamless tube
-
SEC tube
-
sectional X-ray tube
-
self-quenched counter tube
-
shaft tube
-
shielded tube
-
shock tube
-
silicon diode-array camera tube
-
silicon camera tube
-
silicon-intensifier target tube
-
siphon draft tube
-
sleeve tube
-
slot-mask tube
-
smooth-wall tube
-
snorkel tube
-
snow sampling tube
-
snow tube
-
softening point tubes
-
solid tube
-
space-charge-wave tube
-
stabilitron tube
-
stationary-anode X-ray tube
-
steam tube
-
steam-generating tube
-
steering tube
-
stern tube
-
stopper tube
-
storage cathode-ray tube
-
storage tube
-
straight draft tube
-
stream tube
-
strip-phosphor tube
-
suction tube
-
switching tube
-
tank breather tubes
-
television picture tube
-
television tube
-
tension tube
-
test tube
-
thermometer tube
-
thief tube
-
thin-walled tube
-
three-gun color picture tube
-
thruster tube
-
tire inner tube
-
torch tube
-
transition tube
-
transverse-field traveling-wave tube
-
traveling-wave tube
-
trigger tube
-
tripotential cathode-ray tube
-
tripotential tube
-
tube of current
-
tube of electric force
-
tube of flow
-
tube of magnetic flux
-
tube of magnetic force
-
twisting tube
-
twist tube
-
uniformly heated tube
-
U-V fluorescent tube
-
vacuum tube
-
vacuum-gage tube
-
valve tube
-
vapor delivery tube
-
vapor tube
-
Venturi tube
-
vidicon camera tube
-
vidicon tube
-
voltage-reference tube
-
voltage-regulating tube
-
wall radiant tubes
-
wall tube
-
waterwall tube
-
Williams tube
-
wire-reinforced plastic tube
-
wiring tube
-
X-ray tube
-
x-y shutter tube -
6 tube
1) труба; трубка || придавать трубчатую форму3) лампа, электронная лампа4) баллон6) тубус ( микроскопа)•to telescope over tube — телескопически устанавливать на трубу (напр. другую трубу)
- air tube- amplifier tube
- bar guide tube
- barstock tube
- beam storage tube
- bent tube
- braided tube
- branch tube
- cathode-ray storage tube
- centrifugal-cast tube
- choke tube
- cold-deformed tube
- cold-drawn tube
- cold-rolled tube
- cold-worked tube
- compensating tube
- condenser tube
- delivery tube
- discharge tube
- discharging tube
- display tube
- distance tube
- double-sided scoop tube
- draft tube
- draw tube
- drilling tube
- drive tube
- electron tube
- electron-beam tube
- electronic tube
- electron-ray tube
- exhaust tube
- feed tube
- fin-type tube
- flame tube
- flash tube
- flexible metal tube
- flexible tube
- gas-filled tube
- ground tube
- guide tube
- gun tube
- header tube
- hollow drilling tube
- hot-deformed tube
- hot-drawn tube
- hot-forged tube
- hot-pressed tube
- hot-rolled tube
- hot-worked tube
- image intensifier and converter tube
- impact tube
- inlet tube
- insertion tube
- memory tube
- metal tube
- oiling tube
- outlet tube
- photoelectric tube
- Pitot static tube
- Pitot tube
- planar tube
- polished tube
- protecting tube
- rapid inversion laser tube
- reinforced tube
- return tube
- ribbed tube
- rolled-up soldered tube
- scoop tube
- seamless tube
- sharpened tube
- slide tube
- sliding scoop tube
- soldered tube
- sound-absorbent lined guide tube
- spacing tube
- steam tube
- stock tube
- storage tube
- thrust tube
- torque tube
- truncated Venturi tube
- T-tube
- two-layer soldered tube
- vacuum tube
- warm-drawn tube
- warm-rolled tube
- warm-worked tube
- water tube
- welded tube
- weld-free tube
- weldless tube
- xenon laser tube
- X-ray tubeEnglish-Russian dictionary of mechanical engineering and automation > tube
-
7 MADCRT
memory and display cathode-ray tube - запоминающая и индикаторная электроннолучевая трубка -
8 MADCRT
Техника: memory and display cathode-ray tube -
9 system
1) система || системный3) вчт операционная система; программа-супервизор5) вчт большая программа6) метод; способ; алгоритм•system halted — "система остановлена" ( экранное сообщение об остановке компьютера при наличии серьёзной ошибки)
- CPsystem- H-system- h-system- hydrogen-air/lead battery hybrid system- Ksystem- Lsystem- L*a*b* system- master/slave computer system- p-system- y-system- Δ-system -
10 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
-
11 controller
1) регулятор2) контроллер4) оператор•- access controller
- active controller
- adaptive controller - aircraft controller
- air-traffic controller
- amplifier controller
- attribute controller
- automatic controller
- base station controller
- broadband interface controller
- bubble memory controller
- built-in controller
- bus controller
- cache controller
- cam-type controller
- cathode-ray tube controller
- circuit controller
- cluster controller
- communications controller
- continuous controller
- CRT controller
- database controller - digital AC'97 controller - display controller
- DMA controller
- drum controller
- dual channel controller
- dual-channel port controller - editing controller
- electric controller
- electronic controller
- embedded controller
- feedback controller
- fiber-polarization controller
- floppy disk controller
- floppy disk drive controller
- fuzzy controller
- game controller
- general peripheral controller
- general-purpose controller
- graphics controller
- ground controller
- hard disk controller
- hard disk drive controller - hub controller
- IDE controller
- input/output controller
- interrupt controller
- I/O controller
- keyboard controller - line-at-a-time printer controller
- magnetic controller
- manual controller
- mass storage controller
- master controller
- memory access controller
- message-queuing controller
- microcomputer controller
- microprocessor controller
- microprocessor-based controller
- microprogrammed controller
- MIDI controller
- multiline controller
- musical instrument digital interface controller
- network controller
- network termination controller - on-board controller
- on-off controller - peripheral controller
- photoelectric lighting controller
- potentiometric controller
- programmable controller - radar controller
- radio network controller
- RAID controller - resistance-bridge controller
- rotation controller
- serial bus controller
- serial communication controller
- serial data controller
- single-chip controller
- slave controller
- smart access controller
- sound, video and game controllers
- stand-alone controller
- state-variable feedback controller
- stereo controller
- stored-program controller
- switch controller
- TAP controller
- terminal access controller
- test access port controller
- token bus controller
- translation controller
- video controller
- Winchester controller -
12 controller
1) регулятор2) контроллер4) оператор•- access controller
- active controller
- adaptive controller
- advanced programmable interrupt controller
- air controller
- aircraft controller
- air-traffic controller
- amplifier controller
- attribute controller
- automatic controller
- base station controller
- broadband interface controller
- bubble memory controller
- built-in controller
- bus controller
- cache controller
- cam-type controller
- cathode-ray tube controller
- circuit controller
- cluster controller
- communications controller
- continuous controller
- CRT controller
- data entry system controller
- database controller
- digital AC'97 controller
- digital controller
- direct memory access controller
- disk drive controller
- display controller
- DMA controller
- drum controller
- dual channel controller
- dual direct memory access controller
- dual-channel port controller
- dynamic motion controller
- editing controller
- electric controller
- electronic controller
- embedded controller
- feedback controller
- fiber-polarization controller
- floppy disk controller
- floppy disk drive controller
- fuzzy controller
- game controller
- general peripheral controller
- general-purpose controller
- graphics controller
- ground controller
- hard disk controller
- hard disk drive controller
- Hercules graphics controller
- host controller
- hub controller
- I/O controller
- IDE controller
- input/output controller
- interrupt controller
- keyboard controller
- line printer controller
- line-at-a-time printer controller
- local intelligent network controller
- magnetic controller
- manual controller
- mass storage controller
- master controller
- memory access controller
- message-queuing controller
- microcomputer controller
- microprocessor controller
- microprocessor-based controller
- microprogrammed controller
- MIDI controller
- multiline controller
- musical instrument digital interface controller
- network controller
- network termination controller
- nonvolatile controller
- off-board controller
- on-board controller
- on-off controller
- parallel data controller
- passive controller
- peripheral controller
- photoelectric lighting controller
- potentiometric controller
- programmable controller
- programmable logic controller
- proportional controller
- radar controller
- radio network controller
- RAID controller
- Rambus memory controller
- rate-action controller
- resistance-bridge controller
- rotation controller
- serial bus controller
- serial communication controller
- serial data controller
- single-chip controller
- slave controller
- smart access controller
- sound, video and game controllers
- stand-alone controller
- state-variable feedback controller
- stereo controller
- stored-program controller
- switch controller
- TAP controller
- terminal access controller
- test access port controller
- token bus controller
- translation controller
- video controller
- Winchester controllerThe New English-Russian Dictionary of Radio-electronics > controller
См. также в других словарях:
Cathode ray tube — Cutaway rendering of a color CRT: 1. Three Electron guns (for red, green, and blue phosphor dots) 2. Electron beams 3. Focusing coils 4. Deflection coils 5. Anode connection 6. Mask for separating beams for red,… … Wikipedia
Display resolution — For screen sizes (typically in inches, measured in the diagonal), see Display size. For a list of particular display resolutions, see Graphic display resolutions. This chart shows the most common display resolutions, with the color of each… … Wikipedia
Video camera tube — In older video cameras, before the mid to late 1980s, a video camera tube or pickup tube was used instead of a charge coupled device (CCD) for converting an optical image into an electrical signal. Several types were in use from the 1930s to the… … Wikipedia
Field emission display — A field emission display (FED) is a display technology that incorporates flat panel display technology that uses large area field electron emission sources to provide electrons that strike colored phosphor to produce a color image as a electronic … Wikipedia
Williams tube — The Williams tube or the Williams Kilburn tube (after inventors Freddie Williams and Tom Kilburn), developed about 1946 or 1947, was a cathode ray tube used to electronically store binary data.Working principleThe Williams tube depends on an… … Wikipedia
Quantum dot display — A quantum dot display is a type of display technology used in flat panel displays as an electronic visual display. Quantum dots (QD) or semiconductor nanocrystals are a form of light emitting technology and consist of nano scale crystals that can … Wikipedia
Business and Industry Review — ▪ 1999 Introduction Overview Annual Average Rates of Growth of Manufacturing Output, 1980 97, Table Pattern of Output, 1994 97, Table Index Numbers of Production, Employment, and Productivity in Manufacturing Industries, Table (For Annual… … Universalium
List of computing and IT abbreviations — This is a list of computing and IT acronyms and abbreviations. Contents: 0–9 A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y … Wikipedia
Media and Publishing — ▪ 2007 Introduction The Frankfurt Book Fair enjoyed a record number of exhibitors, and the distribution of free newspapers surged. TV broadcasters experimented with ways of engaging their audience via the Internet; mobile TV grew; magazine… … Universalium
Next generation of display technology — is a term used to describe any display technology that could outperform LCD and Plasma technologies in the future. List of next generation display technologies Display technology Companies involved Status Organic light emitting diode (OLED) Sony … Wikipedia
Multi-primary color display — is a display that contains an additional primary colors to the standard RGB colors cyan, magenta, and yellow. This technology, in theory, could reproduce all color gamut which the human eye can see. Quattron In 2010, Sharp introduced Quattron, an … Wikipedia